چرا باید کتاب مستطاب آشپزی را بخریم؟
برای پختن یک غذای خوب دو اصل مهم را باید بدانی: 1- ترکیب غذا و نسبت مواد به هم 2- شیوه و زمان پخت مواد غذایی.
همه دستورهای آشپزی هم دقیقا این دو بخش را دربرگرفته. ابتدا فهرستی از مواد لازم و مقدار هر کدام آورده‌اند، بعد توضیحی کوتاه می‌دهند که اول کدام را سرخ کنی یا بریزی توی قابلمه. فرق اصلی کتاب‌های آشپزی گذشته از تعداد غذاهایی که فهرست کرده‌اند در پرداختن به جزئیات و ظرافت‌های پخت و پز است و اگر پای جزئیات وسط باشد کتاب مستطاب آشپری نوشته نجف دریابندری جامع‌ترین کتاب آشپزی است که به زبان فارسی نوشته شده. فهرست عناوین بیش از چهل صفحه است شامل فصل‌هایی در مورد انواع نوشیدنی‌های سرد و گرم(چای، قهوه، دوغ، شربت، خوشاب)، شوربا، سالاد، حریره، هلیم، بورانی، سوپ(گرم و سرد)، چلو، خورش، مسما، آبگوشت، خوراک، تاس کباب، کوفته و دلمه، پاستا، پیتزا، سوفله، کباب، کتلت، کوکو، خاگینه، ماهی، مرغ، سیب زمینی، دستور پخت گوشت شکار، انواع دستورات گیاهخواری و خام خواری، دسر و شیرینی، پالوده، مربا، ترشی، شور وسر آخر دو فصل در مورد نان و بیسکویت.
گذشته از انواع غذاهای ایرانی (آن هم با همه ورژن‌ها) دستور پخت غذاهایی از اسپانیا، ایتالیا، انگلستان، ترکیه و کشورهای عربی، چین، ژاپن، هندوستان، فرانسه، روسیه و یونان هم به مناسبت آمده‌اند و انگار اینها کافی نبوده بخشی هم دارد به نام غذاهای فراموش شده که شیوه پخت خورشت‌ها و کوکو‌های عصر صفوی را هم آورده(کاری در حد احیای میراث فرهنگی).
بگذریم از مقدمه‌ای طولانی که 90 صفحه از کتاب اختصاص دارد به معرفی مکتب‌های اشپزی و تاریخچه‌اشان (که واقعا خواندنی است)، 20 صفحه در معرفی لوازم آشپزی شامل دیگ و کارد و ملاقه و 150 صفحه در مورد انواع مواد خوراکی با فصل‌هایی در مورد ادویه، گوشت، مرغ، تخم مرغ، ماهی، شیر، تره بار و برنج. (با عکس و تفصیلات برای آن‌هایی که فرق ترخون و جعفری را نمی دانند یا تا به حال کنگر ندیده اند) و شیوه‌های تمیز کردن، خرد کردن، فريز کردن و آرایش مواد غذایی. هزار صفحه بعدی پر است از دستور غذاها که کامل و دقیق است و تا توانسته هر جزئیاتی را شرح داده. به همه اینها اضافه کنید لحن صمیمی و طنز خوشایندی که گاه اینجا و آنجا به چشم می‌خورد و برای نمونه چند تایی‌اش را می‌آورم:
- خوراک ماهیچه برای 3-2 جاهل (ص 995)
- برگرداندن کوکو سبزی: کوکو در تابه دربسته مغز پخت می‌شود و اگر آن را با تابه روی دیس برگردانیم، روی برشته آن بالا خواهد بود و غیر از خداوند که ستارالعیوب است کسی زیر آن را که سرخ نشده نخواهد دید، ولی اگر بخواهید هر دو روی کوکو برشته شود بهترین راه آن است که ...(ص 1340)